Honderd jaar geleden raasde een storm van geweld over Europa: de Eerste Wereldoorlog had een enorme invloed op het leven van Europeanen, Europese geschiedenis en cultuur. Tot de dag van vandaag is het iconische beeld van loopgravenoorlog in België en Frankrijk op onze netvliezen gebrand. Belangrijke veldslagen zoals de Ieper, de Somme en Verdun zijn onderdeel van ons collectief bewustzijn net als de verhalen over de grootste horrors van moderne oorlog: het gebruik van gifgas en nieuwe technieken zoals het luchtwapen en de tank.In de laatste jaren is gebleken dat dit slechts één kant van de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog was. In vele opzichten waren er ook andere fronten, zowel geografisch als thematisch gezien werd de oorlog ook op relatief ‘onbekende fronten’ uitgevochten. In geografische zin werd er in Europa alleen al gevochten op de Balkan, in Roemenië en in de grensgebieden van het Duitse, Oostenrijks-Hongaarse en Russische rijken (het huidige Polen, Oekraïne, Wit-Rusland en de Baltische staten). Buiten Europa werd bovendien gevochten in Europese kolonies in Afrika en in het Midden-Oosten. Vanuit een thematische invalshoek, bestonden deze ‘onbekende fronten’ uit het leven van burgers en diplomaten die tijdens de oorlog leefden en werkten. Burgers konden dienen als (para)medici of konden slachtoffer vallen aan het oorlogsgeweld. Diplomaten dienden de belangen van hun land in een van de oorlogvoerende landen, maar hun documenten kunnen ook licht scheppen op diverse aspecten van de oorlog. Natuurlijk zijn er ook nog de soldaten zelf: ook hun stemmen zijn lang niet altijd gehoord. Nog een onbekend front is het leven en werk van intellectuelen – zij namen niet direct deel aan oorlogshandelingen, maar gebruikten het wapen van de pen om te strijden.Na het einde van de Koude Oorlog en de val van het IJzeren Gordijn zijn diverse aspecten van de Oostelijke Fronten van de Eerste Wereldoorlog aan het licht gekomen en zijn nieuwe bronnen gevonden. Zo bezien is er een ‘Eastern turn’ geweest in de geschiedschrijving over de Eerste Wereldoorlog. De historici en letterkundigen die aan dit boek hebben bijgedragen hebben dit soort nieuwe bronnen over de Oosterse fronten onderzocht en daarmee waardevolle nieuwe inzichten verschaft in diverse ‘onbekende fronten’ van de Eerste Wereldoorlog. Zij zijn echter ook tot de conclusie gekomen dat er nog steeds veel onbeantwoorde vragen bestaan over de oorlog die nog meer onderzoek behoeven. Geconcludeerd wordt dat een aanpassing van geschiedkundige inzichten over de Eerste Wereldoorlog noodzakelijk is.
